اندازه گیری طیف نوترون های چشمه am-be با استفاده از فعال سازی پولک

امروزه استفاده از چشمه های نوترون، مانند: رادیوایزوتوپ های مولّد نوترون، راکتورهای تحقیقاتی و شتابدهنده های پزشکی و تحقیقاتی، در زمینه های مختلف پزشکی و صنعتی و همچنین در آزمایش ها و پژوهش های مختلف هسته ای، به نحو چشمگیری در حال افزایش است. بنابراین، نیاز به توسعه ی دستگاه ها و روش های آشکارسازی نوترون، کاملاً محسوس است. از سوی دیگر، از آن جا که احتمال برهم کنش نوترون با مواد، که اساس آشکارسازی و کاربرد این ذرّات است، به انرژی نوترون بستگی دارد، طیف سنجی نوترون یا اندازه گیری شارّ انرژی نوترون، اهمّیّت ویژه ای می یابد. در این میان، نوترون های تند، به دلیل حمل انرژی بسیار زیاد، نسبت به نوترون های تند و میانی، رفتار متفاوتی دارند. از این رو، طیف سنجی آن ها امر بسیار حسّاسی است و دشواری هایی را در بر دارد. برای طیف سنجی نوترون های تند، تاکنون روش های بسیاری پیشنهاد شده است؛ ازجمله: روش هایی بر اساس استفاده از پراکندگی نوترون های تند، روش های مبتنی بر کند کردن نوترون های تند و روش های مبتنی بر واکنش های القایی نوترون های تند،که متداول ترین آن ها روش فعّال سازی است. هر کدام از این روش ها دارای مزایا و محدودیّت های مخصوص به خود هستند ولی در همه ی آن ها شار یا طیف انرژی نوترون، از بازیابی پاسخ آشکارساز ها به دست می آید. در این میان، روش فعّال سازی، دارای مزایای بسیاری است که آن را به عنوان یکی از محبوب ترین و رایج ترین روش های طیف سنجی مطرح می کند. در این پژوهش، طیف انرژی نوترون های تند یک چشمه آزمایشگاهی 241am-be، با استفاده از روش فعّال سازی، یعنی تحریک هسته های پولک هدف و آشکارسازی ذرّات تابش شده، و به کمک کد محاسباتی sand ii بازیابی شده و با نتایج به دست آمده از یک پژوهش دیگر، مقایسه شده است. نتایج، نشان می دهند که در صورت بهبود شرایط و تجهیزات آزمایشگاهی، می توان به خوبی، از این روش برای این منظور، استفاده کرد.